Lekcja filmowa - "Przedwiośnie" F. Bajona w klasie 3 TZ

Źródło grafiki: www.filmweb.pl ("Przedwiośnie" F. Bajona)

Kolejna lekcja filmowa za nami. Dzisiaj, tj. 18.01.2018 r. dyskutowaliśmy o filmie "Przedwiośnie" (2001) Filipa Bajona. 

Lekcja filmowa - "Przedwiośnie"

Dnia 18.01.2018 r. przedmiotem dyskusji na lekcji j. polskiego była powieść „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego. Szczegółowo omówiliśmy mit o szklanych domach, o których opowiedział Cezaremu ojciec – Seweryn Baryka podczas podróży pociągiem do Polski.  Następnie fragment powieści porównaliśmy z fragmentem filmu o tym samym tytule w reżyserii Filipa Bajona.                                                                                                    
Historię o szklanych domach Seweryn opowiada synowi w odpowiedzi na pytanie bohatera: ,,Dlaczego jedziemy do Polski?”. Seweryn Baryka stwierdza, że Polska to kraj o najwyższym poziomie cywilizacyjnym, w którym domy buduje się ze szkła. Surowiec ten jest wytwarzany w nadmorskich fabrykach, a następnie wykorzystywany do konstrukcji nowoczesnych domów. Domy wykonane w całości ze szkła są czyste, niezwykle wygodne oraz zachwycają pięknem, gdyż projektowane są przez wielkich artystów: ,,Są to istne marzenia futurystyczne.” Domy zostały wyposażone w specjalny system grzewczy oraz chłodzący. Kolejną zaletą szklanego domu jest niski koszt wykonania i czas, bo zaledwie 3-4 dni. Domy ze szkła stanowią więc idealne połączenie estetyki i komfortu, a jedynym mankamentem jest brak elektryfikacji całej wsi.
Po analizie historii o szklanych domach doszliśmy do wniosku, że można ją traktować jako utopijną wizję idealnego kraju i społeczeństwa polskiego. Seweryn Baryka przez mityczną wizję szklanych domów chce zachęcić syna go do powrotu do ojczystego kraju. Jego celem jest także rozbudzenie w Cezarym marzenia o idealnym domu. Jednak rzeczywistość okazuje się być zupełnie inna. Utopijna wizja przedstawiona jest na zasadzie kontrastu z tym, co widzi Cezary w żydowskim miasteczku tuż po przekroczeniu granicy Polski, m.in. ohydne domy z najtańszego materiału, kryte papą, bose dzieci-nędzarze, pourywane rynny, dziurawe dachy, wąskie uliczki pełne niezgruntowanego bajora. Następnie obejrzeliśmy fragment filmu ,,Przedwiośnie” (2001) w reżyserii Filipa Bajona na podstawie powieści ,,Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego. Fragment filmu dotyczył podróży Baryków oraz momentu przekroczenia granicy przez Cezarego Barykę. Scenie podczas przekraczania granicy towarzyszyła muzyka klasyczna, która oddawała podniosłość chwili oraz radość ludzi z powrotu do ojczyzny. Scena, w której ludzie dobiegali do bramy była ukazana w nieco zwolnionym tempie, w tle nie było słychać nic poza muzyką. Dopiero później daje się słyszeć odgłos przybijanej pieczątki, a w następnej chwili gwar i głosy ludzi. Ukazanie w ten sposób powrotu do kraju po długiej i wyczerpującej podróży kieruje uwagę widza na znaczenie doniosłej chwili oraz szczęście wynikające z osiągniętego celu. Zadowolenie i wspomniane wcześniej szczęście, poczucie zwycięstwa jest wyraźnie widoczne na twarzach osób otaczających Cezarego. Sam bohater jest smutny, obojętny, z nikim nie rozmawia, bez wątpienia wynika to z jego rozczarowania po ujrzeniu rzeczywistości, z którą przyszło mu się zetknąć. W filmie można jednak zauważyć różnice pomiędzy powieścią a filmem, np. w filmie ukazano jak Cezary biegnie wraz z ludźmi do bramy, gdy w powieści szedł na oślep. Inną różnicą jest to, że w filmie Cezary rozmawia z dziećmi bawiącymi się w błocie, a w powieści jedynie się im przygląda, również ostatnia kwestia wypowiedziana przez bohatera skrócona jest do stwierdzenia: ,,Szklane domy”.Zarówno powieść, jak i film doskonale oddają kontrast między marzeniami i utopijną wizją o przepięknym, wygodnym, szczęśliwym życiu w idealnym społeczeństwie i ponurą rzeczywistością, gdzie panują brud, nędza, choroby oraz ubóstwo, a mieszkańcy wsi żyją w prymitywnych warunkach.

Karolina K., klasa 3 TZ